De gehele collectie van het Mauritshuis is gratis in hoge resolutie te downloaden voor niet-commercieel gebruik (onderzoek/studie, educatieve doeleinden, persoonlijke blogs en social media).
Wil je het beeld gebruiken voor een publicatie? In dat geval vragen we je om altijd de creditline “Mauritshuis, Den Haag”. te gebruiken.
Commercieel gebruik
Wil je het beeld gebruiken voor commercieel gebruik? We kijken graag wat er mogelijk is. Neem hiervoor contact op met onze marketingafdeling via images@mauritshuis.nl.
De gehele collectie van het Mauritshuis is gratis in hoge resolutie te downloaden voor niet-commercieel gebruik (onderzoek/studie, educatieve doeleinden, persoonlijke blogs en social media).
Wil je het beeld gebruiken voor een publicatie? In dat geval vragen we je om altijd de creditline “Mauritshuis, Den Haag”. te gebruiken.
Commercieel gebruik
Wil je het beeld gebruiken voor commercieel gebruik? We kijken graag wat er mogelijk is. Neem hiervoor contact op met onze marketingafdeling via images@mauritshuis.nl.
De gehele collectie van het Mauritshuis is gratis in hoge resolutie te downloaden voor niet-commercieel gebruik (onderzoek/studie, educatieve doeleinden, persoonlijke blogs en social media).
Wil je het beeld gebruiken voor een publicatie? In dat geval vragen we je om altijd de creditline “Mauritshuis, Den Haag”. te gebruiken.
Commercieel gebruik
Wil je het beeld gebruiken voor commercieel gebruik? We kijken graag wat er mogelijk is. Neem hiervoor contact op met onze marketingafdeling via images@mauritshuis.nl.
De gehele collectie van het Mauritshuis is gratis in hoge resolutie te downloaden voor niet-commercieel gebruik (onderzoek/studie, educatieve doeleinden, persoonlijke blogs en social media).
Wil je het beeld gebruiken voor een publicatie? In dat geval vragen we je om altijd de creditline “Mauritshuis, Den Haag”. te gebruiken.
Commercieel gebruik
Wil je het beeld gebruiken voor commercieel gebruik? We kijken graag wat er mogelijk is. Neem hiervoor contact op met onze marketingafdeling via images@mauritshuis.nl.
Deze vrolijk lachende jongen met pretogen en piekharen is geen portret, maar een ‘tronie’ – een studie van een lachend kind. Lachende figuren komen niet veel voor, het is een van de lastigste expressies om te schilderen.
De virtuoze Hals schilderde de jongen heel direct en spontaan, in opvallend vlotte penseelstreken. Toch wist hij precies wat hij deed. De brug van de neus van de jongen bijvoorbeeld, schilderde hij met een enkele, trefzekere veeg wit.
Pat Smith - Muzikant en nachtburgemeester Den Haag
Humberto Tan
Presentator
Laurentien van oranje
Prinses
Pat Smith
Muzikant en nachtburgemeester Den Haag
Alle audiofragmenten
Humberto Tan
Presentator
Laurentien van oranje
Prinses
Pat Smith
Muzikant en nachtburgemeester Den Haag
Mauritshuis - algemene audiotour
Mauritshuis - Algemene audiotour
Mauritshuis
Algemene audiotour
Alle audiofragmenten
Mauritshuis
Algemene audiotour
Meer over Frans Hals
Frans Hals is een van de beroemdste en meest bijzondere schilders uit de Hollandse 17de eeuw. Hij schilderde levendige, soms zelfs vrolijke portretten van mensen uit alle lagen van de bevolking. Vooraanstaande burgers, ondeugende kinderen en zelfs dronken of gek verklaarde tijdgenoten legde hij vast. Als geen ander kon Hals met kleur en brede penseelstreken zijn schilderijen ‘tot leven wekken’. Zijn vlotte schilderstijl inspireerde de Franse impressionisten - zij maakten in de 19de eeuw vele kopieën van zijn schilderijen.
Dit is de meest geslaagde lach uit de zeventiende-eeuwse Hollandse schilderkunst: een volle ontwapenende lach van een jongetje, in losse penseelstreken geschilderd door Frans Hals. Onbeschaamd toont de jongen zijn allesbehalve hagelwitte tanden. Zijn warrige haardos, ook met snelle streken opgezet, versterkt het onbevangen plezier dat van dit schilderij afstraalt. Voor de moderne toeschouwer - maar ongetwijfeld ook voor de zeventiende-eeuwse - is het bijna onmogelijk om niet even naar hem terug te lachen, zo aanstekelijk werkt zijn vrolijkheid.
De Lachende jongen is geen portret. Hals heeft hier geen gelijkenis van een bestaande jongen willen vervaardigen, maar heeft zich vooral gericht op het vastleggen van de spontane lach. De lach is een bijzonder moeilijke expressie om te verbeelden, zoals bij andere kunstenaars ook wel te zien is. Een geschilderde lach doet al snel gekunsteld aan; soms is er zelfs sprake van een grimas waar een schaterlach bedoeld is. Maar Hals’ opmerkelijke observatietalent en zijn onnavolgbare schilderstijl, maakten dat hij op dit terrein met kop en schouders boven zijn collega-schilders uitstak.
Hals heeft meer lachende jongens en meisjes geschilderd. Soms als onderdeel van een zintuigenreeks. Deze schilderijen waren erg populair, getuige het flinke aantal kopieën dat ernaar gemaakt is. Bijzonder is dat Hals ook lachende mensen geportretteerd heeft. Heel anders dan tegenwoordig lieten mensen zich in de zeventiende eeuw praktisch nooit lachend afbeelden. Maar aan een kunstenaar die het uitbeelden van expressie zo goed beheerste, kon men zo’n afwijkende wens wel toevertrouwen. Toch, een lach zo breed en uitbundig als op de Lachende jongen is ook op Hals’ portretten nergens terug te vinden.
(dit is een bewerkte versie van een tekst gepubliceerd in: L. van der Vinde, Kinderen in het Mauritshuis, Den Haag 2007, pp. 44-45)
Detailgegevens
Algemene informatie
Kunstenaar
Frans Hals (Antwerpen 1582/1583 - 1666 Haarlem)
Titel
Lachende jongen
Datering
1625
Objectnaam
schilderij
Inventarisnummer
1032
Materiaal en technische gegevens
Techniek
olieverf
Materiaal
paneel
Afmeting
30,45 cm diameter
Opschriften
Gesigneerd
linksonder, boven de schouder: FHF ineen
Herkomst
Albert, baron von Oppenheim, Keulen, vóór 1876-1912; zijn veiling, Berlijn (Lepke), 27 oktober 1914, verschoven naar 19 maart 1918, nr. 16; Marie-Anne Friedländer-Fuld, barones de Goldschmidt-Rothschild, Berlijn en Parijs, 1918-1968; verworven met steun van de Vereniging Rembrandt, het Prins Bernhard Cultuurfonds en de Stichting Vrienden van het Mauritshuis, 1968
Welkom bij het Mauritshuis. Onze website maakt gebruik van cookies. Wil je liever geen cookies, of wil je meer lezen over de cookies die we gebruiken? Kies dan voor Cookies aanpassen.
