Nicolaes Maes - verdieping

Het is de eerste, internationale overzichtstentoonstelling van het rijke en gevarieerde oeuvre van Nicolaes Maes, met bruiklenen uit Europa en de Verenigde Staten. Niet eerder werd het oeuvre van de oude meester in al zijn facetten zo breed gepresenteerd. Ruim 30 schilderijen tonen aan dat Maes verschillende fasen in zijn kunstenaarschap had: hij blonk in zijn lange carrière uit in historiestukken, genrestukken (taferelen ontleend aan het dagelijks leven) en elegante portretten.

De drie fases in het werk van Maes

Bijbelse verhalen in de stijl van Rembrandt

Maes begon zijn carrière met het schilderen van Bijbelse verhalen, waarin de invloed van zijn leermeester duidelijk is te zien. Rembrandt was een toegewijde leraar die zijn leerlingen uitdaagde om inventief te zijn en nieuwe dingen te bedenken. Maes liet zich door zijn leermeester inspireren, maar zocht tegelijk altijd naar eigen, nieuwe oplossingen. Dat is goed te zien op Het offer van Abraham (c. 1653). Dit Bijbelse thema gaf Maes een explosieve lading mee.

Nicolaes Maes, Het offer van Abraham, c. 1653. Agnes Etherington Art Centre, Kingston

Luistervinken en andere huiselijke scènes

In de daarop volgende jaren schilderde Maes intieme taferelen met vrouwen die zich bezighouden met hun huishoudelijke taken. Geliefd zijn de luistervinkjes; voorstellingen waarin is te zien hoe de vrouw des huizes haar dienstmeid betrapt met een vrijer. Schalks en samenzweerderig kijkt mevrouw ons aan, met haar vinger op de lippen trekt ze de aandacht van de kijker én maant tot stilte. Uit het Dordrechts Museum, de Guildhall Art Gallery en het Wellington Museum (beide Londen) komen prachtige luistervinken.

Nicolaes Maes, De luistervink, c. 1656. Wellington Museum, Apsley House, Londen

Portretten - het grote succes

Het grootste succes, ook financieel, had Maes tijdens zijn leven als portretschilder. Zijn opdrachtgevers zijn luxueus gekleed, of zelfs in fantasiekostuum weergeven, en staan in parkachtige landschappen met antieke bouwsels en fonteinen. De portretten van een meisje met herten en haar broertje met ijsvogel en hond (1671) blinken uit door kleur en elegantie.

Nicolaes Maes, Portret van een meisje met herten en Portret van een jongen in Romeins tuniek met ijsvogel en hond , 1671. Privé collectie

Tickets

Nicolaes Maes - Rembrandts veelzijdige leerling is vanaf 17 oktober te zien in het Mauritshuis

Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt met steun van de Stichting Vrienden van het Mauritshuis,
Nationale-Nederlanden, onderdeel NN Group, de Dutch Masters Foundation en het Prins Bernhard Cultuurfonds