Frans Hals

Portret van Aletta Hanemans (1606-1653)

Frans Hals
Portret van Aletta Hanemans (1606-1653)

1625 Te zien in Zaal 9

Aletta Hanemans was 19, toen ze in het huwelijk trad en Frans Hals dit portret van haar maakte. Het portret van de bruidegom – Jacob Olycan – hangt links. Hals verstond als geen ander de kunst om mensen te karakteriseren en gold als de beste portrettist van Haarlem.

Hals is beroemd om zijn losse, brede penseelstreken. Maar hier werkte hij verfijnder, bijvoorbeeld bij de met goud geborduurde ‘bruidsborst’. Waarschijnlijk was Hals bij deze portretopdracht minder vrij en stond een goede gelijkenis voorop.

Technische details

Facelifts & Makeovers - verhalen uit ons restauratieatelier

Het echtpaar ging zeer modieus gekleed, volgens de Spaanse mode. De restauratie maakte de details van de kostuums – de vele schakeringen in het zwart – weer zichtbaar. Bij Jacob kreeg de kleding weer diepte en contrast. Bij Aletta was dat minder het geval, omdat haar rok nogal verkleurd is. Hals combineerde hier twee minder stabiele pigmenten, het blauwe smalt en rode lak. Hiermee wekte hij de indruk van changeant textiel: afhankelijk van de lichtval had de rok verschillende kleuren. De bruine delen waren ooit blauwpaars, maar de rok heeft tegenwoordig een deel van zijn glans verloren. Alleen de roze highlights zijn nog intact. Hoe dit deel van het schilderij er oorspronkelijk uitzag, toont dit filmpje met een reconstructie gemaakt door Fahed Ibrahim.

Meer over Frans Hals

Frans Hals is een van de beroemdste en meest bijzondere schilders uit de Hollandse 17de eeuw. Hij schilderde levendige, soms zelfs vrolijke portretten van mensen uit alle lagen van de bevolking. Vooraanstaande burgers, ondeugende kinderen en zelfs dronken of gek verklaarde tijdgenoten legde hij vast. Als geen ander kon Hals met kleur en brede penseelstreken zijn schilderijen ‘tot leven wekken’. Zijn vlotte schilderstijl inspireerde de Franse impressionisten - zij maakten in de 19de eeuw vele kopieën van zijn schilderijen.

Frans Hals
Portret van Aletta Hanemans (1606-1653)

1625 Te zien in Zaal 9

Komende activiteiten

Detailgegevens

Algemene informatie
Frans Hals (Antwerpen 1582/1583 - 1666 Haarlem)
Portret van Aletta Hanemans (1606-1653)
1625
schilderij
460
Zaal 9
Materiaal en technische gegevens
olieverf
doek
123,8 x 98,3 cm
Opschriften
linksboven: ÆTAT SVÆ. 19 / ANo 1625

Herkomst

Aletta Hanemans, weduwe Olycan, Haarlem, 1638-1653; (?) haar dochter, Johanna Everswijn-Olycan, Haarlem, 1653-1682 (haar inventaris, 1658, ‘Twee conterfeijtsels van vader en moeder van Hals gedaen’); (?) haar echtgenoot, Mattheus Everswijn, Haarlem, 1682-1688; (?) vererfd aan Olycan's nicht, Maria van Sypesteyn-van der Horn en haar echtgenoot, Cornelis Ascanius van Sypesteyn, Haarlem, na 1688; door vererving in de familie Van Sypesteyn, Haarlem en Den Haag, tot 1877; anonieme veiling (vermoedelijk jonkheer Jan Willem van Sypesteyn en zijn echtgenote, jonkvrouwe Adriana Wilhelmina van Vredenburch), Amsterdam, 16 mei 1877 (Lugt 37480), nrs. 9 en 10 (aan Schouten en Van Pappelendam voor respectievelijk 8,000 en 4,000 gulden; teruggetrokken en vervolgens gezamelijk gekocht voor 19.580 gulden door Van Pappelendam voor de familie Van Sypesteyn); familie Van Sypesteyn, Haarlem, 1877-1880 (aan De Stuers voor 10.750 gulden); Victor de Stuers, Den Haag, 1880; door hem verkocht aan de Nederlandse overheid, 1881 (10.500 gulden); geplaatst in het Mauritshuis, 1882