Zeegezichten

Van kalme wateren tot metershoge golven: de zee is elke dag anders. In de 17de eeuw werd de zee een populair onderwerp om te schilderen. Geen wonder: Nederland was in die tijd een zeevarend volk, en de zee was overal. Schilders als Willem van de Velde en Jan Porcellis brachten dit onderwerp tot leven. Hun zeegezichten tonen niet alleen hoe mooi de zee is, maar ook hoe gevaarlijk en onvoorspelbaar die kan zijn.

Schilderijen met zeeslagen

Vaak werden in zeegezichten belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis afgebeeld. Denk bijvoorbeeld aan handelsreizen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) of belangrijke zeeslagen. De gebeurtenis op het schilderij hoefde niet letterlijk afgebeeld te worden, als kijkers maar snapten wat er werd bedoeld. Verder mocht het best wat mooier, heldhaftiger of dramatischer gemaakt worden. Het was vooral belangrijk dat het water en de wolkenluchten goed afgebeeld werden. De natuur had de hoofdrol.

Jan Porcellis, Schipbreuk voor het strand, 1631

Symboliek in de golven

Zeegezichten waren dus niet alleen maar een echte afbeelding van schepen en havens. Ze konden ook een boodschap overbrengen over het leven en vergankelijkheid, zoals een schip in een verschrikkelijke storm. Een zeegezicht toonde de macht van de mens over het water - of juist andersom. Sta je voor een schilderij van bijvoorbeeld Porcellis of Van de Velde, dan voel je als kijker bijna de koude wind, de neerslaande regen en het opspattende water.

Willem van de Velde de Jonge (atelier van), Zonsondergang op zee, 1680